Od blisko półtora roku obowiązuje przepis nakazujący urzędnikom skarbowym rozstrzygać wątpliwości prawne na korzyść podatnika. Fiskus skorzystał z tego tylko kilkadziesiąt razy. W całym 2016 r. było tylko 41 takich przypadków.
Zasadę „in dubio pro tributario” wprowadziła uchwalona w sierpniu 2015 r. i obowiązująca od 1 stycznia 2016 r., nowelizacja ordynacji podatkowej. Zgodnie z nią, jeśli są nie dające się jednoznacznie rozstrzygnąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego, to należy przyjąć interpretację korzystną dla podatnika. Wprowadzeniu tego zapisu towarzyszyło wiele dyskusji. Jedni argumentowali, że nie jest to potrzebne, bo takie podejście urzędników powinno wynikać z już istniejących zapisów konstytucyjnych (zasada zaufania obywateli do państwa, standardy państwa prawnego) i reguł prawa podatkowego. Inni mówili, że zapisanie tej zasady wprost w ordynacji podatkowej „zmobilizuje” urzędników do jej rzeczywistego stosowania w prowadzonych postępowaniach wyjaśniających.
Jeden z posłów postanowił sprawdzić, jak to wygląda w praktyce. Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na jego interpelację napisało, że w 2016 r. zasada ta została zastosowana w 41 decyzjach i postanowieniach naczelników urzędów skarbowych. Wiceminister finansów Marian Banaś, który podpisał się pod odpowiedzią na poselską interpelację dodał, że w rzeczywistości zasada ta jest stosowana znacznie częściej, ale nie jest przywoływana w dokumentach. Po prostu urzędnicy nie podejmują decyzji niekorzystnej dla podatnika, nie prowadzą wobec firmy żadnych działań, a to nie jest odnotowywane w żadnych statystykach.
Doradcy podatkowi i eksperci nie są zdziwieni niewielką liczbą spraw, w których powołano się na zasadę rozstrzygania wątpliwości prawnych na korzyść podatnika. Po pierwsze dlatego, mówią, że to tylko deklaracja dobrej woli. Po drugie, urzędnik skarbowy zawsze ma na względzie dobro budżetu państwa i znane są przypadki, gdy decyzja na korzyść przedsiębiorcy skutkowała postępowaniem prokuratorskim, sprawdzaniem, czy urzędnik swoją decyzją nie naraził skarbu państwa na straty. Dlatego analitycy podejrzewają, że wspomniane 41 przypadków dotyczyło spraw o niewielkim znaczeniu dla fiskusa.
