Na niektórych portalach internetowych można znaleźć informację, że brak oświadczenia dot. FATCA będzie oznaczał zablokowanie konta bankowego i brak dostępu do swoich pieniędzy od 1 grudnia. O co chodzi? Czy należy bać się FATCA?
Zacznijmy od wyjaśnienia tego tajemniczego skrótu i przyczyn jego pojawienia się w naszym języku. Otóż FATCA, to skrót od Foreign Account Tax Compliance Act, czyli amerykańskiej ustawy, która nakazuje obywatelom tego kraju zgłoszenie kont bankowych posiadanych poza granicami swego kraju. Uchwalono ją, by utrudnić unikanie opodatkowania, ukrywanie dochodów przed fiskusem. Polska podpisała w 2014 r. z USA umowę o współpracy w sprawie FATCA i tym samym zobowiązała instytucje finansowe do zebrania od ich klientów informacji, czy nie są oni obywatelami amerykańskimi. Jeśli klient okaże się obywatelem amerykańskim, to instytucja finansowa (bank, SKOK, dom maklerski, towarzystwo ubezpieczeniowe czy towarzystwo funduszy inwestycyjnych) ma obowiązek przekazania informacji o posiadanych przez niego kontach do odpowiednich służb amerykańskich.
Nie dla wszystkich
Tyle tylko, że obowiązek złożenia oświadczenia FATCA nie dotyczy wszystkich klientów instytucji finansowych! Podstawowe kryterium, to posiadanie w danej instytucji finansowej aktywów (np. środków na koncie lub lokacie, akcji, jednostek funduszy inwestycyjnych) o wartości przekraczających 50 tys. dolarów amerykańskich. Po drugie, bardzo ważna jest data podpisania umowy z daną instytucją finansową. Osoby, które zawarły ją do 30 czerwca 2014 r. włącznie nie muszą składać żadnych oświadczeń (ale mogą, jeśli zostaną o to poproszone). Klienci, którzy podpisywali umowy od 1 grudnia 2015 stosowne oświadczenie składali w momencie rozpoczynania współpracy z daną instytucją finansową.
Blokada konta dla wybranych
W rzeczywistości obowiązek złożenia oświadczenia FATCA dotyczy tylko tych klientów, którzy mają w danej instytucji finansowej aktywa przekraczające wartość 50 tys. dolarów amerykańskich i zawarli umowę między 1 lipca 2014 r. a 30 listopada 2015 r.
I tylko te osoby, jeśli nie złożyła oświadczenia FATCA, będą miały zablokowane konta po 1 grudnia 2016 r. Przywrócenie pełnego dostępu do konta nastąpi dopiero po skutecznym złożeniu oświadczenia (nie wystarczy je wysłać czy przekazać do instytucji finansowej. Musi ono być jeszcze przez nią sprawdzone i uznane za kompletne). Można to uczynić przez bankowość internetową, podczas osobistej wizyty w placówce, bądź wysyłając oświadczenie listem poleconym.
Ważna uwaga – oświadczenie musi być skierowane do instytucji, która jest sprzedawcą danego produktu. Dotyczy to głównie jednostek funduszy inwestycyjnych, czy ubezpieczeń na życie, które niekiedy są dystrybuowane przez inne podmioty (np. banki), niż ich faktyczny sprzedawca (np. towarzystwo funduszy inwestycyjnych czy towarzystwo ubezpieczeniowe).