Konto osobiste, lokata, kredyt czy pożyczka, to produkty, które jednoznacznie kojarzą się nam z bankami. Rzadko uświadamiamy sobie, że banki oferują także – w imieniu towarzystw ubezpieczeniowych, z którymi współpracują - szeroką gamę ubezpieczeń, które mogą być dołączone do głównego produktu na życzenie klienta lub są obowiązkowe. Co więc banki ubezpieczają i czy jest to korzystne dla klienta?
Karta płatnicza
Wielu użytkowników kart płatniczych nie ma świadomości, że ich karta płatnicza objęta jest w pewnym zakresie ochroną z mocy ustawy. Zgodnie z przepisami, bank ponosi pełną odpowiedzialność za wszelkie nieuprawnione transakcje dokonane po zastrzeżeniu karty przez jej posiadacza. Jeśli transakcji dokonano przed zastrzeżeniem karty, odpowiedzialność banku pojawia się dopiero przy kwocie przekraczającej 150 euro w przypadku płatności z użyciem PIN-u lub 50 euro przy płatności „zbliżeniowej”. Żadnego odszkodowania nie dostanie osoba, której bank udowodni brak należytej troski o zachowanie w tajemnicy kodu PIN, np. zapisanie PIN-u na karcie lub przechowywanie go w jednym portfelu z kartą. Mało kto też wie, czy z jego kartą związane jest jakieś ubezpieczenie. Składka jest często zawarta w opłacie miesięcznej za kartę i obejmuje rzeczy najprostsze, np. nieuprawnione użycie karty, napad rabunkowy w chwili wypłacania pieniędzy z bankomatu (dotyczy to także zmuszenia posiadacza karty do wypłaty pieniędzy z bankomatu), ale niekiedy także i inne sytuacje, np. utratę portfela (ubezpieczyciel odpowiada nie tylko za będące w nim pieniądze, ale i za sam portfel), kradzież wypłaconych pieniędzy (w zależności od warunków polisy fakt ten musi nastąpić w ciągu kilku lub kilkunastu, a niekiedy nawet kilkudziesięciu godzin od momentu dokonania wypłaty) itp. Coraz popularniejsze są ubezpieczenia towarów kupowanych za pomocą kart płatniczych przez internet. Ubezpieczony otrzymuje zwrot pieniędzy, gdy kupiony towar został zniszczony lub zaginął. Można się też spotkać z ubezpieczeniem „gwarancja najniższej ceny”. Jego posiadacz może ubiegać się o zwrot różnicy między ceną kupionego towaru, a tym samym produktem oferowanym przez inny sklep (trzeba udowodnić, że taka oferta faktycznie była dostępna). Część banków stosuje „ukrycie” składki ubezpieczeniowej w opłacie miesięcznej za kartę, inne proponują klientom dobrowolne ubezpieczenie jako osobny produkt. Składka ubezpieczeniowa wynosi na ogół kilka złotych miesięcznie, pobierana jest z konta automatycznie przez bank. Zakres i wysokość świadczeń uzależnione są od konkretnej polisy i wysokości składki. Wypłata odszkodowania uwarunkowana jest oczywiście wieloma zastrzeżeniami precyzyjnie opisanymi w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia. Są tam zawarte wszelkie wymagania dotyczące zasad zgłaszania szkody (np. czas, forma zgłoszenia), wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela.
Konto osobiste
Do kont osobistych (rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe, czyli ROR), też są często dodawane różne ubezpieczenia. Najpopularniejsze z nich to ubezpieczenie następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW) lub pomoc domowa zwana też domowym assistancem (w zależności od wariantu ubezpieczenia, można wówczas liczyć na pomoc elektryka, hydraulika, informatyka, czy specjalista od sprzętu rtv czy agd. Klient płaci jedynie za koszt części potrzebnych do naprawy, a ubezpieczyciel pokrywa koszty dojazdu i pracy fachowca). Za dodatkową opłatą proponowane są też ubezpieczenia medyczne (np. wizyta domowa lekarza lub pielęgniarki, dostawa leków), turystyczne (np. ubezpieczenie bagażu, odszkodowanie gdy spóźniliśmy się na samolot lub lot został odwołany), odpowiedzialności cywilnej (OC) za szkody wyrządzone przez posiadacza konta osobom trzecim (np. stłuczenie słoików w sklepie, wybicie komuś szyby), ubezpieczenia na życie czy inne polisy.
Ubezpieczenie kredytu
Ubezpieczenie kredytu to forma zabezpieczenia się przez banki przed kłopotami ze spłatą przez kredytobiorcę zaciągniętego zobowiązania. Banki oferują je kredytobiorcom przekonując, że wykupienie ubezpieczenia oznacza niższe oprocentowanie lub prowizję. Trzeba więc sobie przekalkulować, czy obniżenie kosztów związanych z kredytem będzie na tyle duże, by zrekompensowało koszty składki ubezpieczeniowej. Łatwo się o tym przekonać, prosząc o przygotowanie symulacji kredytowej z ubezpieczeniem i bez niego. Kiedy okaże się, że składka ubezpieczeniowa jest wyższa niż „zysk” na obniżeniu kosztów kredytu zawartego z ubezpieczeniem, doradca zapewne zwróci uwagę na ograniczenie ryzyka, że w przypadku śmierci kredytobiorcy, czyli ubezpieczonego, rodzina – i tak będąca w kłopocie po śmierci i utracie jednego źródła dochodów – będzie musiała spłacić kredyt do końca. To poważny argument i trzeba go wziąć pod uwagę. Zwłaszcza, gdy kwota kredytu jest wysoka, czas jego spłaty długi, a kredytobiorca jest głównym „żywicielem rodziny” lub nie ma ona oszczędności. Ubezpieczenia kredytu w niektórych swoich wersjach chronią też w sytuacjach utraty pracy lub ciężkiego zachorowania, hospitalizacji (wówczas ubezpieczyciel przejmuje spłatę rat na określony w umowie kredytowej okres) czy czasowej lub całkowitej niezdolności do pracy. Ubezpieczenie kredytu kalkulowane jest na cały okres jego spłaty. Doradcy kredytowi podają je jako procent całkowitej kwoty kredytu i jako konkretną kwotę płaconą co miesiąc. Trzeba pamiętać, że wcześniejsza splata kredytu oznacza niższe koszty ubezpieczenia. Składka za miesiące, w których kredytobiorca nie będzie korzystał z ubezpieczenia na ogół rozliczana jest przy ostatniej racie, przy całkowitej spłacie kredytu. Osobną kwestią są dodatkowe ubezpieczenia obowiązkowe, które kredytobiorca musi zawrzeć. Dotyczy to głównie ubezpieczenia nieruchomości lub pojazdu, których zakup jest finansowany kredytem. Jedne banki pozwalają na zawarcie takich polis tylko i wyłącznie w określonych towarzystwach ubezpieczeniowych, z którymi współpracują, inne godzą się, by było to dowolne towarzystwo. W tym drugim przypadku często pobierane są dodatkowe opłaty na pokrycie kosztów sprawdzenia przez bank czy polisa została faktycznie zawarta, czy składki są opłacane.
Wypłata odszkodowania
Wypłata odszkodowania uwarunkowana jest oczywiście wieloma zastrzeżeniami precyzyjnie opisanymi w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia. Są tam zawarte wszelkie wymagania dotyczące zasad zgłaszania szkody (np. czas, forma zgłoszenia), wyłączenia odpowiedzialności ubezpieczyciela (np. nieuprawnione użycie karty płatniczej, gdy był na niej zapisany kod PIN, naliczenie odsetek za debet na koncie spowodowany nieuprawnionym użyciem karty, utrata oprocentowania spowodowana nieuprawnionymi działaniami na koncie), opisy sytuacji, gdy ubezpieczenie przestaje obowiązywać (np. porzucenie pracy lub jej utrata w trybie dyscyplinarnym, opóźnienie w spłacie raty kredytu, itp.) i inne regulacje związane z zawartym ubezpieczeniem. Warto poświęcić czas i przeczytać uważnie OWU, by wiedzieć, kiedy można liczyć na odszkodowanie, czego nie robić, by ubezpieczyciel nie mógł odmówić świadczenia i co należy zrobić, by je uzyskać.
